İkinci Dünya Savaşı mı?
M. Arif DEMİRER
25 Ağustos 2015 Salı
“Lozan mı, 2. Dünya Savaşı mı, Türkiye için daha önemli ?”
diye sorulunca cevap tabii ki, “Lozan”.
Ama eğer soruyu; “İnönü, Lozan’da mı
daha başarılı idi, yoksa, izlediği politika sayesinde Türkiye’nin savaş dışında
kalmasını sağladığı İkinci Dünya Savaşı döneminde mi ?” diye ortaya koyarsanız,
cevap, açık ara, “İkinci Dünya Savaşı döneminde” olarak çıkıyor.
Bunu da kim söylüyor? 1973 yılında yayımlanan, İnönü’nün İkinci Dünya Savaşında izlediği dış politika konusunda hala en önemli referans olan kitabın yazarı Amerikalı Profesör Weisband: (1998’de İnönü Vakfının Kahire’de düzenlediği uluslararası panelde.)
“Kahire Konferansında İnönü ilahi bir gerçekçilik göstererek yalnız Türkiye’yi değil bütün Batı dünyasını korumayı başardı. Bu başarının önemini algılamamız için Soğuk Savaşı yaşamamız ve sonunu görmemiz gerekti. İşte bu, Kahire Konferansının tarihi öneminin ve dünyanın geleceğine etkisinin ölçüsüdür. Savaşta Türkiye’nin tarafsızlığı yalnız Türkiye Cumhuriyeti’nin egemen bütünlüğünü değil, savaştan sonra yaşanacak olan barışı da korumuştur.”
Üstelik, Weisband 1973 yılında yayımladığı kitapta İnönü’yü, savaşa girmemek için ileri sürdüğü koşullar nedeniyle eleştirmişti…
Ayrıca unutmamak gerekir ki, İnönü Lozan’da hem tek adam değildi hem de yanında çok sayıda danışman vardı. Tek Adam Ankara’da Gazi Mustafa Kemal, Rauf Bey (Orbay) de Başbakan idi.
İkinci Dünya Savaşında İnönü Tek Adam’dı. Danışmanları yok muydu? Vardı. Hatırlayalım: Başbakan, koyu Fenerbahçeli Şükrü Saraçoğlu, Dışişleri Bakanı, büyük diplomat Numan Menemencioğlu, diplomatlar Cevat Açıkalın ve Feridun Cemal Erkin. Ayrıca basının çok önemli yazarları sık sık Savaş’ta Türkiye’nin dış politikası hakkında uyarıcı yazılar yazar devlete yardımcı olurlardı.
Durum bu iken, İnönü Vakfının gerçekten çok takdir ettiğim (www.ismetinonu.org.tr) web sitesine girip Yayınlar bölümüne bakarsanız Lozan hakkında 22, İkinci Dünya Savaşı hakkında ise sadece 2 yayın bulunduğunu görürsünüz.
Üstelik o iki yayından biri yetmişli yıllarda Almanya’da yapılmış bir akademik çalışmanın Türkçe çevirisi diğeri de yukarıda değindiğim 1998 Kahire Panelinin Dışişleri Bakanlığı tarafından İngilizce olarak yayımladığı, sahaflarda bile bulunmayan, unutulmuş, bir kitap.
Yakında Türkiye Barolar Birliği tarafından yayımlanacak 2. Dünya Savaşı ve Türkiye başlıklı kitabımda bu dengesizliği bir ölçüde gidermek üzere bir Demokrat Partili yazar olarak eğrileri ve doğruları ortaya koymaya çalıştım.
İnönü Vakfı da bugün (22.8.2015) ne yapmış, gözlerime inanamadım. Web sitesinin başköşesinde Celal Bayar’ın ölüm yıl dönümünü hatırlamış ve uzun bir baş makale yayımlamış, kocaman bir Celal Bayar fotoğrafı ile birlikte.
Bunları, benim kitap dahil, Atatürk parantezi içinde değerlendirelim ve Cumhuriyet tarihimize sımsıkı sarılarak sahip çıkalım. En önemli varlığımızdır Atatürk’ün kurup bizlere emanet ettiği Türkiye Cumhuriyeti.
Bunu da kim söylüyor? 1973 yılında yayımlanan, İnönü’nün İkinci Dünya Savaşında izlediği dış politika konusunda hala en önemli referans olan kitabın yazarı Amerikalı Profesör Weisband: (1998’de İnönü Vakfının Kahire’de düzenlediği uluslararası panelde.)
“Kahire Konferansında İnönü ilahi bir gerçekçilik göstererek yalnız Türkiye’yi değil bütün Batı dünyasını korumayı başardı. Bu başarının önemini algılamamız için Soğuk Savaşı yaşamamız ve sonunu görmemiz gerekti. İşte bu, Kahire Konferansının tarihi öneminin ve dünyanın geleceğine etkisinin ölçüsüdür. Savaşta Türkiye’nin tarafsızlığı yalnız Türkiye Cumhuriyeti’nin egemen bütünlüğünü değil, savaştan sonra yaşanacak olan barışı da korumuştur.”
Üstelik, Weisband 1973 yılında yayımladığı kitapta İnönü’yü, savaşa girmemek için ileri sürdüğü koşullar nedeniyle eleştirmişti…
Ayrıca unutmamak gerekir ki, İnönü Lozan’da hem tek adam değildi hem de yanında çok sayıda danışman vardı. Tek Adam Ankara’da Gazi Mustafa Kemal, Rauf Bey (Orbay) de Başbakan idi.
İkinci Dünya Savaşında İnönü Tek Adam’dı. Danışmanları yok muydu? Vardı. Hatırlayalım: Başbakan, koyu Fenerbahçeli Şükrü Saraçoğlu, Dışişleri Bakanı, büyük diplomat Numan Menemencioğlu, diplomatlar Cevat Açıkalın ve Feridun Cemal Erkin. Ayrıca basının çok önemli yazarları sık sık Savaş’ta Türkiye’nin dış politikası hakkında uyarıcı yazılar yazar devlete yardımcı olurlardı.
Durum bu iken, İnönü Vakfının gerçekten çok takdir ettiğim (www.ismetinonu.org.tr) web sitesine girip Yayınlar bölümüne bakarsanız Lozan hakkında 22, İkinci Dünya Savaşı hakkında ise sadece 2 yayın bulunduğunu görürsünüz.
Üstelik o iki yayından biri yetmişli yıllarda Almanya’da yapılmış bir akademik çalışmanın Türkçe çevirisi diğeri de yukarıda değindiğim 1998 Kahire Panelinin Dışişleri Bakanlığı tarafından İngilizce olarak yayımladığı, sahaflarda bile bulunmayan, unutulmuş, bir kitap.
Yakında Türkiye Barolar Birliği tarafından yayımlanacak 2. Dünya Savaşı ve Türkiye başlıklı kitabımda bu dengesizliği bir ölçüde gidermek üzere bir Demokrat Partili yazar olarak eğrileri ve doğruları ortaya koymaya çalıştım.
İnönü Vakfı da bugün (22.8.2015) ne yapmış, gözlerime inanamadım. Web sitesinin başköşesinde Celal Bayar’ın ölüm yıl dönümünü hatırlamış ve uzun bir baş makale yayımlamış, kocaman bir Celal Bayar fotoğrafı ile birlikte.
Bunları, benim kitap dahil, Atatürk parantezi içinde değerlendirelim ve Cumhuriyet tarihimize sımsıkı sarılarak sahip çıkalım. En önemli varlığımızdır Atatürk’ün kurup bizlere emanet ettiği Türkiye Cumhuriyeti.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder